Wist je dat mensen met Crohn en colitis gemiddeld meer last hebben van angst en depressieve gevoelens dan anderen? Dat wijzen diverse wetenschappelijke studies van de afgelopen tien jaar uit. Het goede nieuws uit vervolgonderzoek: daar is wat aan te doen.
Jarenlang modderde ik aan met de impact van mijn ziekte. Zo worstelde ik bijvoorbeeld met verzet versus acceptatie en was ik bezig met rouwen om mijn fitte lijf. Dat laatste is een gezond onderdeel van het proces. Maar ook had ik flinke periodes vol sombere gedachten, angst en grote gevoeligheid voor stress.
Als ik toen had gelezen over deze onderzoeken had ik waarschijnlijk een zucht van verlichting geslaakt. Ik voelde me vroeger vaak raar, alleen en down met mijn ziekte. Deze wetenschap had mij wat mildheid en zekerheid kunnen geven.
Ik ben namelijk niet gek. Net als 90.000 andere IBD’ers in Nederland heb ik meer kans op ‘psychological dysfunction’, zoals dat heet.
Voor een deel lijkt dat – even kort door de bocht - te komen door de gevolgen van chronisch ziek zijn, maar voor een deel ook door de brain-gut-axis: heel simpel gezegd de relatie tussen de darmen, hormoonhuishouding en het brein. Je voelt je niet alleen slecht vanwege de onvoorspelbaarheid en pijn van je ziekte, maar ook op fysiologisch niveau worden minder gelukshormonen aangemaakt.
Oftewel: het zit niet tussen je oren.
Oplossing
En zeker, het geeft verlichting om te weten dat IBD’ers meer kans hebben op angst en depressie, want het betekent dat je niet gek bent– en ook niet alleen. Maar hoe fijn zou het zijn om hier een oplossing voor te vinden?
Zelf heb ik ooit anderhalf jaar cognitieve gedragstherapie gevolgd. Ik startte ermee toen ik, zwanger en zwaar onder de prednison, steeds meer ruzie kreeg met Mathijs. Ik dacht toen: hier zit meer achter. En vooral ook: dit wil ik niet doorgeven aan mijn kindje.
De therapie hielp om inzicht te krijgen. Op dat moment was het nodig. Maar daarna bleef ik met een knagend gevoel zitten van ‘en nu?’. Hoe pas ik dit nu toe in mijn leven? Hoe zorg ik dat ik nieuw gedrag ontwikkel en oefen waardoor ik niet meer in dit soort situaties terechtkom?
En toen volgde ik een coach-traject. De schellen vielen van mijn ogen. Want ineens vielen er kwartjes, kon ik mijn gedragspatronen echt duiden en nog belangrijker: doorbreken.
Toen ik vervolgens ACT ontdekte, Acceptance and Commitment Therapy, viel alles op z’n plek. Want psychologische flexibiliteit, het doel van ACT, was iets dat als muziek in mijn oren klonk. Accepteren wat je niet kunt veranderen en je committeren aan wat je belangrijk vindt: daar gaat ACT over.
En het is ook nog eens evidence based. Uit onder meer Europees en Australisch onderzoek blijkt dat een ACT-traject stress en depressieve gevoelens bij IBD-ers bijna halveert. Hoe mooi is dat? Daarom gebruik ik ACT zowel in mijn 1-op-1 mentorships als in mijn online IBD-traject.
Uiteindelijk heeft coaching mijn relatie gered, maar ook de manier waarop ik met tegenslag omga (waaronder mijn ziekte) en hoe ik nu in het leven sta. Je zou bijna kunnen zeggen dat coaching mijn leven heeft gered.
Inmiddels heb ik zelf de regie, weet ik wat ik wil en leef ik daarnaar. Achteraf gezien was er een veel kortere weg daarnaartoe. De therapie was ook nodig. Maar als ik jaren geleden de tools had gehad die ik nu heb, waren me een hoop verdriet, boosheid en flink wat energielekken bespaard gebleven.
Wil je weten wat een coach-traject jou op zou kunnen leveren? Daar kunnen we een keer rustig verder over verder praten, online of in mijn praktijk. Maak hier een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek.
Er zijn geen quickfixes. Maar wel kortere wegen richting je fijnste leven.
Zie ik je binnenkort?
Voetnoten:
Wat betreft stress, angst en depressie bij IBD:
Mood Disorders in Inflammatory Bowel Disease: Relation to Diagnosis, Disease Activity, Perceived Stress, and Other Factors. J. R. Goodhand, MRCP, M. Wahed, MRCP, J. E. Mawdsley, MD, MRCP, A. D. Farmer, PhD, MRCP, Q. Aziz, PhD, FRCP, D. S. Rampton, DPhil, FRCP Author Notes. Inflammatory Bowel Diseases, Volume 18, Issue 12, 1 December 2012, Pages 2301–2309 De positieve effecten van ACT-training bij IBD: